مزایده چیست

مزایده چیست ؟

در این مقاله قصد داریم تا به این موضوع بپردازیم که مزایده چیست ؟ انواع مزایده و تشریفات دادگستری برای انجام مزایده را با یکدیگر مرور خواهیم کرد.

مزایده یکی از روش های انعقاد قراردادها و یا پیمان های عمومی و خصوصی است که در قانون محاسبات عمومی برای پیمان های عمومی نیز در نظر گرفته شده است.

مزایده به انگلیسی یعنی auction.

البته این کلمه معنی حراج نیز می دهد. و به کسی که در مزایده شرکت می کند auctioneer گفته می شود.

از نظر عرفی معنی مزایده یعنی شکل از قرارداد که در آن ادارات، شرکت و ارگان های دولتی و خصوصی، فروش کالا و خدمات یا هر دو را از طریق

درج آگهی در روزنامه کثیرالأنتشار و یا روزنامه رسمی کشور به رقابت عمومی می‌گذارند و قرارداد را با شخصی که بیشترین قیمت را پیشنهاد می‌کند، منعقد می‌سازد.

معنی لغوی واژه مزایده در فرهنگ لغت معین به معنای در معرض فروش گذاشتن چیزی است، به نحوی که هر خریداری که قیمت بیشتری پیشنهاد کرد، آن چیز به وی فروخته شود.

تعریف حقوقی مزایده نیز در قانون به این شکل آمده است؛

به نوعی از معامله و فروش اموال منقول و غیر منقول شخصیت حقوقی یا حقیقی اطلاق می ‌شود که با ساز و کاری حقوقی و شرایطی مطابق قانون به مرحله اجرا می‌رسد.

با توجه به تعریف حقوقی مزایده معلوم می‌ شود که مزایده دارای تشریفات قانونی و الزام به رعایت ساز و کار حقوقی در خصوص اجرای مزایده بوده و این امر از اهمیت ویژه ‌ای برخودار می ‌باشد.

بنابراین مزایده ‌‌ای که ساختار قانونی را رعایت نکرده باشد، دارای ارزش حقوقی و وجاهت قانونی نمی‌باشد.

تعریف مزایده چیست

مزایده به نوعی از معامله گفته می‌شود که در ابتدا مزایده گذار یا اصطلاحا فروشنده و واگذار کننده قرارد حداقل قیمتی را که حاضر است کالای خود را بفروشد اعلام می‌کند.

سپس خریدارن یا شرکت کنندگان در مزایده در صورت تمایل، قیمتی بالاتر از قیمت پایه را جهت خرید پیشنهاد می‌کنند.

در نهایت کالا، خدمات و یا قرارداد به پیشنهاد‌ دهنده بالاترین قیمت فروخته خواهد شد.

اصطلاحات کاربردی مزایده

فروشنده: شخصی یا شرکتی که کالا و خدمات خود را جهت فروش به صورت فوری یا مزایده معرفی نموده و به خریداران عرضه می‌ کند.

خریدار: شخصی حقیقی یا حقوقی که در مزایده بالاترین قیمت را جهت خرید کالا و خدمات پیشنهاد داده و یا اعلام می‌کند که تمایل دارد کالای عرضه شده جهت فروش را خریداری کند.

قیمت پایه: حداقل قیمتی که فروشنده حاضر است کالای خود را به آن قیمت بفروشد و در ابتدای مزایده اعلام می‌کند. این قیمت معمولا توسط کارشناس رسمی تعیین خواهد شد.

قیمت پیشنهادی: قیمتی است که خریدار به عنوان حداکثر قیمتی که حاضر است برای کالا بپردازد اعلام می‌کند.

فروش کالا: در واقع به معنای توافق فروشنده و خریدار جهت معامله کالا به قیمت فروش کالا گفته می‌شود.

قیمت فروش: فروش فوری همان قیمتی است که فروشنده از ابتدا به عنوان قیمت کالا اعلام نموده است، اما در مزایده برابر است با

مبلغی معادل بالاترین قیمت قبل از مبلغ پیشنهادی برنده مزایده به اضافه مقدار پله افزایش.

انواع مزایده چیست

برای اینکه بیشتر بدانیم که مزایده چیست باید با انواع مزایده آشنا شویم.

همانند سایر قراردادها و معاملات مزایده نیز انواعی داد که در بر اساس نوع دعوت شرکت کنندگان و شیوه برگزاری به دسته های زیر تقسیم می شوند.

انواع مزایده بر اساس شیوه دعوت :

۱- مزایده عمومی یا public auction

این نوع از مزایده، یعنی مزایده عمومی، معمولا توسط ارگان های دولتی و شرکت های خصوصی بزرگ انجام می شود.

در مزایده عمومی نام شرکت کننده گان مشخص بوده و هر شخص و شرکتی که شرایط لازم مزایده را داشته باشد می تواند در مزایده شرکت کند.

۲- مزایده خصوصی یا private auction

در این نوع از مزایده، یعنی مزایده خصوصی، نام شرکت کننده در مزایده و برندگان مزایده مخفی خواهد ماند.

این نوع از مزایده برای فروش کالا و یا خدمات امنیتی و همچنین گران قیمت در نظر گرفته خواهد شد.

شرکت کنندگان در مزایدات خصوصی شرکت ها و یا افرادی خاص هستند.

مزایده محدود چیست

مزایده محدود شکلی از همان مزایده خصوصی است که مزایده گذار یا برگزار کننده مزایده صرفا از اشخاص یا شرکت هایی خاص برای شرکت در مزایده دعوت به عمل خواهد آورد.

انواع مزایده بر اساس مزایده گذار و نوع کالا

حال که دانستیم مزایده چیست بهتر است با انواع مزایده بر اساس مزایده گذار و نوع کالا آشنا شویم.

۱- مزایده فروشی

مزایده فروشی برای فروش کالاهایی که فقط یک نوع از آنها وجود دارد انجام می شود.

۲- مزایده دلالی

مزایده دلالی برای فروش اشیا یا کالاهای خاص برای کلکسیون و همچنین فروش ماشین و ماشین آلات صورت می گیرد.

۳- مزایده مبادله ای

در مزایده مبادله ای مجموعه ای از خریداران حرفه ای بر روی شیوه برگزاری مزایده نظارت دارند تا تخلفی در مزایده صورت نگیرد.

برخی مزایدات عامه

مزایده ماشین

مزایده ماشین معمولا برای فروش برخی از خودروهایی با شرایط زیر انجام می سود.

• ماشین هایی که دچار آتش‌ سوزی یا تصادف‌ های شدید شده‌اند
• خودروهایی که در صورت صفر بودن هنوز به بیرون از کارخانه راه نیافته ‌اند
• ماشین های سازمانی رده گذشته

مزایده ماشین برای بسیاری از شرکت کنندگان گاها بصرفه است. چرا که ماشین های به مزایده گذاشته شده، طی مراحل مخصوص مزایده، با قیمت‌ های شاید به‌ صرفه به مشتریان فروخته می‌شوند.

بعضی‌ افراد نیز برای خرید خودرو های کارکرده سازمانی در مزایده‌ ماشین شرکت می‌کنند و بعضی‌ دیگر برای دلالی و کسب درآمد.

باید گفت که در مزایده ماشین همه چیز به شانس بستگی دارد. شانسی برای پیدا کردن قیمت مزایده ای پایین و مناسب.

تشریفات مزایده چیست

همانطور که پیش تر گفته شد، مزایده دارای تشریفات قانونی و الزام به رعایت ساز و کار حقوقی در خصوص اجرای مزایده بوده

و این امر از اهمیت ویژه ‌ای برخودار می ‌باشد. مخصوصا در مزایده بانکی و مزایده دادگستری.

در واقع با وجود ساز و کار تشریفات مزایده، اموالی که دارای تقاضای خرید بوده و به جهات مختلف، زمینه ساز منفعت مادی می‌ شوند، در بستری عادلانه و با نظارت قانون و ارگان ‌های ذی ربط به فروش می‌رسد.

تشریفات مزایده دادگستری

حال که دانستیم مزایده چیست بد نیست که با تشریفات مزایده در دادگستری نیز آشنا شویم.

در مزایده های قانونی و حقوقی قیمت پایه مزایده توسط کارشناس رسمی دادگستری تعیین شده و خریداران با رعایت تشریفات قانونی مزایده، اقدام به ارائه قیمت های پیشنهادی خود برای اموال مورد نظر می نمایند.

از طرف دیگرف فروشنده ( شخص حقیقی یا حقوقی) با بررسی قیمت‌ های پیشنهادی، اقدام به انتخاب بالاترین قیمت پیشنهاد شده توسط خریداران می ‌‌‌نماید.

با این اوصاف متوجه شدیم که در مزایده بالاترین قیمت پیشنهادی به عنوان برنده مزایده انتخاب شده و اموال مربوطه با سپری شدن روند حقوقی و مالی در اختیار خریدار قرار می‌گیرد.