استشهادیه

2.5/5 - (2 امتیاز)

استشهادیه چیست ؟

آنچه در این مطلب می خوانید ...

در این مقاله قصد داریم تا درباره استشهادیه اطلاعات جامع و کاملی را به شما عزیزان ارائه دهیم.

ابتدا به تعریف استشهادیة پرداخته ، سپس به تفاوت آن و شهادت شهود می پردازیم.

در انتها نحوه تنظیم استشهادیة و جند نمونه از این آن ها را با هم مرور خواهیم کرد.

یکی از ادله اثبات دعوا در بین مواردی که قانون نام برده است شهادت شهود است مانند اقرار و سند.

اما در مواد قانونی به عنوان ادله اثبات نامی از استشهادیه برده نشده است. در واقع استشهادیة همانطور که از نامش پیدا است نوعی از ابراز شهادت شهود است.

با این توضیح که گاهی شاهدان و شهود در دادگاه حاضر می شوند و در برابر قاضی شهادت خود را بیان می دارند و گاهی ممکن است شهادت خود را به صورت مکتوب در بیاورند و در دادگاه حاضر نشوند.

تفاوت شهادت شهود بااستشهادیه

همانطور که ابتدا اشاره شد، شهادت شهود که از ادله اثبات دعوا است که در حضور و در برابر قاضی انجام می شود،

اما در استشهادیه همان شاهد ها گفته ها و دیده های و حرف های خود را به صورت نوشته در می آورند.

تفاوت دوم این است که شهادت شهود با استشهادیة دارای اعتبار یکسانی نیست و این که آیا این استشهادیة معتبر است یا خیر به نظر دادگاه مربوط است.

اما اعتبار شهادت شهود را دادگاه و قاضی مشخص نمی کند و قانون به آن اعتبار بخشیده است.

برای مثال اگر قانون دعوایی را با شهادت شاهد قابل اثبات بداند و ۲ شاهد بیایند و شهادت بدهند اگر خدشه ای به شاهدان وارد نباشد

دادگاه باید طبق قانون حکم بدهد اما در مورداستشهادیه اینگونه نیست و میزان اعتبار آن با نظر دادگاه مشخص می شود.

ادله اثبات دعوی ( در امور حقوقی)

مطابق ماده ۱۲۵۸ قانون مدنی دلایل اثبات دعوی از قرار ذیل است:

ادله اثبات دعوی اقرار.
اسناد کتبی.
شهادت.
امارات.
قسم.
کارشناسی.
تحقیق محلی و معاینه محلی.

نکته ۱) اماره قانونی طبق تعریف قانون مدنی عبارت است از اماراتی که قانون آن را دلیل بر امری قرار داده است. مثل اماره مالکیت ، اماره فراش و…

اسناد کتبی

مدرک یا سند عبارت است از اطلاعات ثبت شده، اعم از نوشتاری، دیداری، شنیداری که به وسیله اشخاص حقیقی یا حقوقی ایجاد شده و دارای ارزش نگهداری باشد.

بنا به تعریف قانون مدنی ماده ۱۲۸۴:

«نوشته‌ای است که در مقام دعوی و دفاع قابل استناد باشد.»

هر سندی نوشته ‌است، اما هر نوشته‌ای سند نیست؛ همچنانکه ماده ۱۲۸۵ قانون مدنی، شهادت نامه را سند ندانسته ‌است.

نوشته‌ای که قابل استناد باشد، مهر و امضای قاضی و حکم و فرمان پادشاهی و چک و دست نوشته و مکتوبی که بدان اختیار شغل و مُلکی را به کسی بدهند.

انواع سند از نظر اعتبار قانونی

سند رسمی

سند رسمی عبارت است از سندی که در اداره ثبت اسناد و املاک یا دفاتر اسناد رسمی یا در نزد سایر مأمورین در حدود صلاحیت آنها و بر طبق مقررات قانونی تنظیم شده باشند:

مثل سندی که در دفترخانه‌ها تنظیم می‌شوند و شناسنامه، گواهینامه، احکام استخدام و…

از ویژگی‌های اسناد رسمی در آیین دادرسی دادگاه‌ها و مراجع رسیدگی کننده غیر دادگستری این است که نمی‌توان نسبت به این اسناد، اظهار انکار یا تردید کرد و تنها می‌توان مدعی جعلی بودن شد.

همچنین از دیگر ویژگی‌های این اسناد، قابلیت اجرای مفاد این اسناد از راه حاکمیت دولتی از قبیل دوایر اجرایی اداره ثبت اسناد و املاک است.

سند عادی

غیر از اسناد مذکور در ماده ۱۲۸۷ سایر اسناد، عادی است .

به عبارت دیگر، سند عادی عبارت است از سندی که از جانب اشخاص غیر رسمی بدون دخالت مأمورین رسمی تنظیم شده و تابع تشریفات خاص

نباشد مانند دفاتر و اسناد تجارتی نظیر دفتر روزنامه، دفتر دارایی، دفتر کل.

اگر چه اسناد تجارتی یادآوری شده در بالا، دارای تشریفاتی تقریباً مشابه سند رسمی می‌باشند، از آن جهت که شماره گذاری و پلمپ آن‌ها

توسط مامورین رسمی دولتی انجام می‌پذیرد، ولی این اسناد نیز سند رسمی محسوب نشده پس سند عادی هستند.

تفاوت اسناد عادی و اسناد رسمی

تردید و انکار نسبت به اسناد رسمی قابل پذیرش نیست.

لذا فقط می‌توان ادعای جعلیت نسبت به اسناد مزبور نمود یا باید ثابت شود که اسناد مزبور به جهتی از جهات قانونی از اعتبار افتاده است.

تاریخ مندرج در سند رسمی نسبت به طرفین و اشخاص ثالث معتبر می باشد.

لازم الاجرا بودن بعضی اسناد رسمی مانند اسناد رهنی ناشی از تسهیلات اعطائی بانک ها، تحت عناوین مختلف از جمله سند فروش اقساطی،

سند مشارکت مدنی، سند پشتوانه تعهدات، که مفاد آن بدون نیاز به حکم از مرجع قضائی قابلیت اجرایی دارد.

ادله در امور کیفری به چه صورت است؟ ( ادله اثبات جرم)

به موجب قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ ادله اثبات جرم شامل موارد ذیل می باشد:

شهادت اقرار.
شهادت.
قسامه.
سوگند.
کارشناسی.
تحقیق محلی و معاینه محلی.
و در موارد مقرر قانونی، علم قاضی.

کاربرد استشهادیه

در جایی که به علت کثرت شهود امکان حضور همگی در محضر دادگاه فراهم نیست.

در مواردی که شاهد به هر دلیلی مایل به حضور در دادگاه و مواجهه با خوانده نیست.

آیا استشهادیة در بین ادله اثبات دعوی هم درجه و هم ارزش شهادت می باشد؟

در پاسخ بایستی بگوییم قطعا استشهادیة در مرتبه ای پایین تر از شهادت قرار دارد زیرا شهادت در محضر دادگاه و پس از ادای سوگند انجام می پذیرد.

امااستشهادیه صرفا مکتوب گزارشات شاهد می باشد. لکن در خصوص جایگاه استشهادیة در میان حقوقدانان اختلاف نظر وجود دارد.

استشهادیه در کجاها کاربرد دارد؟

استشهادیه محلی ، استشهادیه اعسار، استشهادیه توهین و افترا و…

نحوه تنظیم استشهادیه

برای تنظیم استشهادیه متن و قالب واحدی در نظر گرفته نشده است و افراد می توانند به صورت دست نویس استشهادیه مورد نظر خود را مکتوب کنند.

اما بهتر است نویسندگان استشهادیه با حضور در دفتر خانه ، امضا خود را تصدیق کنند .

نمونه هایی ازاستشهادیه

استشهادیة اعسار

بدین وسیله از همسایگان و معتمدین و کسبه محل (همکاران)، درخواست می‌کنم،همانطور که با وضعیت خانوادگی و کاری و میزان درآمد اینجانب … فرزند … آشنا هستند، با در نظر گرفتن خداوند متعال گواهی فرمایند: که بنده به‌ عنوان … و با حقوق ماهیانه … ریال در … به نشانی … کار می‌نمایم و( متاهل و دارای ….. فرزند می باشم) درآمدی دیگر بابت پرداخت …..ریال تحت عنوان …… را ندارم. از این رو در حال حاضر نقداً و دفعتاً واحده قادر به پرداخت محکوم ‌به پرونده کلاسه و… به مبلغ … ریال نیستم. مراتب بالا را مورد تأیید و گواهی نمایند.

نام و نام خانوادگی

اینجانبان امضاء کنندگان، صحت مراتب یاد شده بالا را تصدیق و حاضریم در دادگاه نیز حاضر و با رعایت تشریفات سوگند شرعی، همین را گواهی نماییم.

اینجانب …………..فرزند…………. به شماره شناسنامه………… کد ملی…………. به نشانی………………طریقه آشنایی………………….. مدت آشنایی…………………

نمونه ای دیگر:

اینجانبان امضاء کنندگان ذیل این استشهادیة ضمن اعلام و اقرار به اینکه با ………….. فرزند …………… بیش از ده سال آشنایی و رفت و آمد خانوادگی و همسایگی داریم گواهی و شهادت می دهیم که ایشان که به موجب رای شماره ……………. دادگاه شعبه ………….. عمومی حقوقی محکوم به پرداخت ……………………. شده است توانایی پرداخت این مبلغ را نداشته زیرا که ایشان شغل یا مال و اموالی ندارند و یک خانم خانه دار بوده و در حال حاضر نیز به خاطر دانشجو بودن یکی از فرزندانش و بیکار بودن همسرشان تمام مسئولیت اقتصادی برعهده ایشان می باشد و همچنین در حال حاضر در یک خانه استیجاری کوچک با دو فرزند خود زندگی می کند.

نتیجه گیری

استشهادیة به معنی شهادت گرفتن شاهدان و شهادت دادن شاهدان به صورت کتبی و مکتوب است.

همانطور که در بالا تشریح شد اگه شاهدان در دادگاه حاضر شوند و در برابر دادگاه شهادت دهند، شهادت شهود گفته می شود.

و اگر این شاهدان به صورت مکتوب شهادت را بیان کنند آن رااستشهادیه می گویند.

لازم به ذکر است که اعتبار و قدرت شهادت شهود در دادگاه قابل مقایسه بااستشهادیه نیست و قدرت شهادت شهود بیشتر است.

زیرا از ادله اثبات است که در قانون ذکر شده است امااستشهادیه و اعتبار آن بسته به نظر قاضی است و قاضی است که تعیین می کند آیا می توان به این استشهادیه اتکا کرد یا خیر.

استشهادیه