به این نوشته چند امتیاز میدهید؟

وضعیت ارث در ازدواج موقت

در این مقاله قصد داریم تا وضعیت ارث در ازدواج موقت را مورد بررسی قرار دهیم. آیا ازدواج موقت زن یا فرزند متوفی سهم الارثی دارند یا خیر موضوعی است که در این مطلب گنجانده شده است.

اگر بخواهیم شرایط حقوقی و قانونی ارث بردن زن در ازدواج موقت را شرح دهیم ابتدا باید به بررسی قانون مدنی در این خصوص بپردازیم.

لازم به ذکر است قانون مدنی ایران در خصوص وضعیت ارث در ازدواج موقت برای زن به صراحت تعیین تکلیف نکرده است اما در ماده ای بیان می دارد زوجین‌ که‌ زوجیت‌ آن‌ها دائمی‌ بوده‌ و ممنوع‌ از ارث‌ نباشند از یکدیگر ارث‌ می‌برند.

بنابراین از مفهوم مخالف این ماده می‌توان دریافت که زن و شوهر در ازدواج موقت از یکدیگر ارث نمی برند و در قانون مدنی ارث بردن زن و شوهر از یکدیگر منوط به دائمی بودن ازدواج زوجین شده است.

لازم است بدانید که برخلاف ازدواج دائم، در ازدواج موقت، زن حق ارث و نفقه ندارد و فقط حق مهریه دارد یعنی بدون تعیین مهریه، نکاح موقت باطل است.

در نکاح موقت، مهر و میزان آن، باید مشخص گردد و این در صورتی است که در عقد دائم، اگر مهریه و میزان آن مشخص نگردد، عقد باطل نمی‌شود.

در نکاح موقت می بایست مدت تعیین شود

شوهر در عقد موقت می‌تواند مابقی مدت ازدواج موقت را به زن ببخشد و عقد را منحل نماید. اما می بایست نصف مهریه را به زن پرداخت نماید.

نکته مهم در ازدواج موقت، عدم الزام قانونی برای ثبت رسمی آن است، مگر در موارد زیر:

  • باردارشدن زن
  • توافق زوجین
  • شرط ضمن عقد ازدواج موقت

اما در خصوص اینکه آیا زن می‌تواند در ضمن عقد نکاح موقت شرط توارث نماید یا خیر اختلاف نظر وجود دارد.

اما با این وجود عده ای از فقها بر صحت شرط توارث ضمن نکاح موقت اتفاق نظر دارند و می گویند اگر زن در هنگام عقد موقت شرط نماید که از همسر خود ارث ببرد یا شرط دریافت نفقه نماید، صحیح است.

اما عده ای از حقو قدانان چنین تفسیر می نمایند که اگر چنین امری ممکن بود، در قانون مدنی به صراحت ذکر می شد و می گویند زن و شوهر در ازدواج موقت حتی در صورت شرط در ضمن عقد نیز از یکدیگر ارث نمی برند.

در این خصوص باید بگوییم که اگر چه عداه ای از فقها شرط توارث ضمن عقد موقت را صحیح می دانند.

اما با توجه به آنچه که در قانون مدنی بیان شده و اینکه ماده ای دال بر ارث بردن زن در ازدواج موقت به صراحت در قانون وجود ندارد، رویه قضایی نیز شرط ارث بردن زن در ازدواج موقت را صحیح نمی داند و مطابق قانون مدنی عمل می‌شود. زیرا آنچه که در قانون مدنی بیان شده است جنبه آمره دارد.

آیا راه حلی وجود دارد که زن یا مرد در ازدواج موقت بتوانند از یکدیگر ارث ببرند؟

در این خصوص باید بگوییم که اگر زن یا مرد در ضمن عقد نکاح موقت، شرط نمایند که در قالب وصیت از یکدیگر ارث ببرند، این وصیت تا مقدار ثلث آن صحیح و نافذ است.

زیرا مطابق قانون مدنی هر شخصی می‌تواند تا زمانی که در قید حیات است تا یک سوم اموالش را وصیت نماید و در این خصوص ممنوعیتی وجود ندارد. وصیت زیاده بر ثلث اموال منوط به اجازه ورثه است اما اگر تا یک سوم اموال وصیت شود نیازی به اجازه ورثه نیز ندارد.

وضعیت ارث در ازدواج موقت برای فرزند

حال که درباره وضعیت ارث در ازدواج موقت صحبت می کنیم باید به این مسئله نیز بپردازیم که آیا فرزند حاصل از ازدواج موقت نیز سهم الارث دارد یا خیر ؟

قانون مدنی در این خصوص بیان می دارد طفل متولد در زمان زوجیت ملحق به شوهر است، مشروط بر این‌که از تاریخ نزدیکی تا زمان تولد کمتر از ۶ ماه و بیشتر از ١٠ماه نگذشته باشد.

همچنین نفقه فرزند متولد شده در ازدواج موقت مانند ازدواج دائم بر عهده پدر است.

چنانکه در قانون مدنی بیان شده است حضانت و نگهداری از فرزندان حق و تکلیف والدین معرفی شده و از آن‌جایی که پدر سرپرست خانواده محسوب می‌شود، هزینه‌ های نگهداری از فرزندان نیز برعهده وی گذارده شده است.

وضعیت شناسنامه اطفال حاصل از ازدواج موقت

زن می‌تواند با مراجعه به دادگاه خانواده و اثبات واقعه نکاح که به تبع آن الحاق فرزند به پدر هم ثابت خواهد شد پدر را به گرفتن شناسنامه برای فرزند اجبار نماید.

که در این صورت تمام حقوق تعیین شده در قانون برای یک شخص حقیقی و حتی ارث نیز به فرزند تعلق خواهد گرفت.

همچنین در مواردی که پدر طفل مشخص نباشد، مادر طفل می‌تواند با مراجعه به ثبت احوال با نام خود برای وی شناسنامه دریافت کند در این صورت به جای نام پدر، نامی فرضی گذاشته خواهد شد.