خرید حبس تعزیری به چه صورت است ؟

خرید حبس تعزیری به چه صورت است ؟ آیا می توان حبس تعزیری را خرید؟

در این مقاله قصد داریم به پاسخ این سوال بپردازیم که آیا خرید حبس تعزیری امکان پذیر است ؟ در یک کلام می توان این پاسخ را داد ؛ خیر .

اصولا به کار بردن عبارت «خریدن حبس» یک اشتباه رایج در میان عوام است. زیرا مجازات حبس قابل خرید و فروش نیست منتها آنچه که در

میان عوام، خرید حبس تعزیری تلقی می شود، جایی است که مجازات حبس را تبدیل به جزای نقدی می نمایند.

در مقاله « قانون کاهش مجازات حبس » به طور مفصل گفتیم که در چه شرایطی می توان مجازات حبس را کاست و یا آن را با مجازات های دیگر

جایگزین کرد.

همچنین در مقاله « مجازات های جایگزین حبس » به تفصیل به این موضوع پرداختیم.

کاهش مجازات به جای خرید حبس تعزیری

قانونگذار در تصویب قانون مجازات ۱۳۹۲ بسیاری از کاستی های قانون سابق را جبران نموده و نهادهایی در کاهش مجازات حبس پیش بینی نموده و

نهادهایی که بیشتر نتیجه فعالیت جرم شناسان بوده در قانون آورده اند. طبق ماده ۳۷ قانون مجازات اسلامی ۹۲؛ در صورت وجود یک یا چند جهت از

جهات تخفیف، دادگاه می تواند مجازات تعزیری را ( به جای خرید حبس تعزیری ) به نحوی که به حال متهم مناسب تر باشد به شرح ذیل تقلیل دهد یا تبدیل کند:

الف- تقلیل حبس به میزان یک تا سه درجه

ب- تبدیل مصادره اموال به جزای نقدی درجه یک تا چهار

پ- تبدیل انفصال دائم به انفصال موقت به میزان پنج تا پانزده سال

ت- تقلیل سایر مجازات های تعزیری به میزان یک یا دو درجه از همان نوع یا انواع دیگر.

بنابراین خرید حبس تعزیری مطرح نیست. زیرا حبس تعزیری قابل خرید و فروش نیست .

منتها اگر بخواهید حبس تعزیری را تبدیل به جزای نقدی نمایید می توانید با توجه به جهات تخفیف این امر را از قاضی بخواهید.

جهات تخفیف نیز طبق ماده ۳۸ همان قانون عبارتست از:

الف- گذشت شاکی یا مدعی خصوصی

ب- همکاری مؤثر متهم در شناسایی شرکا یا معاونان، تحصیل ادله یا کشف اموال و اشیاء حاصله از جرم یا به کار رفته برای ارتکاب آن

پ- اوضاع و احوال خاص مؤثر در ارتکاب جرم، از قبیل رفتار یا گفتار تحریک آمیز بزه دیده یا وجود انگیزه شرافتمندانه در ارتکاب جرم

ت- اعلام متهم قبل از تعقیب یا اقرار مؤثر وی در حین تحقیق و رسیدگی

ث- ندامت، حسن سابقه و یا وضع خاص متهم از قبیل کهولت یا بیماری

ج- کوشش متهم به منظور تخفیف آثار جرم یا اقدام وی برای جبران زیان ناشی از آن

چ- خفیف بودن زیان وارده به بزهدیده یا نتایج زیانبار جرم

ح- مداخله ضعیف شریک یا معاون در وقوع جرم.

هر روز حبس معادل چه میزان جزای نقدی است؟

طبق ماده ۲۷ قانون مجازات اسلامی؛ مدت حبس از روزی آغاز می شود که محکوم، به موجب حکم قطعی لازم الاجراء حبس می گردد.

در صورتی که فرد، پیش از صدور حکم به علت اتهام یا اتهاماتی که در پرونده مطرح بوده بازداشت شده باشد، مدت بازداشت قبلی در حکم محاسبه می شود.

در صورتی که مجازات مورد حکم، شلاق تعزیری یا جزای نقدی باشد، هر روز بازداشت، معادل سه ضربه شلاق یا سیصد هزار (۳۰۰.۰۰۰) ریال است.

چنانچه مجازات متعدد باشد به ترتیب نسبت به حبس، شلاق و جزای نقدی محاسبه می گردد.

البته در سال ۱۳۹۵، این قیمت از طرف هیات دولت و به پیشنهاد وزارت دادگستری به ۴۰ هزار تومان افزایش یافت.

مجازاتهای جایگزین حبس کدامند؟

حال که دانستیم خرید حبس تعزیری اشتباه است بد نیست با مجازات های جایگزین حبس بیشتر آشنا شویم.

جرم شناسان با توجه به اثرات سوء آسیب های اجتماعی بعضاً غیرقابل جبران، دیگر مجازات حبس را به عنوان مجازاتی با هدف اصلاح بازپروری

و توانمند سازی فرد خطاکار برای بازگشت به اجتماع و ادامه زندگی به عنوان یک فرد عادی ابزار مناسبی نمی دانند و به شدت برای کاهش آثار

منفی آن بر ضرورت به کارگیری مجازاتهای جایگزین حبس تاکید دارند. در ایران تحت تاثیر این افکار در قانون مجازات اسلامی مصوب۱۳۹۲ این نهاد قید شده است.

طبق ماده ۶۴ قانون مجازات اسلامی؛ مجازات های جایگزین حبس عبارت از دوره مراقبت، خدمات عمومی رایگان، جزای نقدی، جزای نقدی روزانه

و محرومیت از حقوق اجتماعی است که در صورت گذشت شاکی و وجود جهات تخفیف با ملاحظه نوع جرم و کیفیت ارتکاب آن، آثار ناشی از جرم،

سن، مهارت، وضعیت، شخصیت و سابقه مجرم، وضعیت بزه دیده و سایر اوضاع و احوال، تعیین و اجراء می شود.

دادگاه در ضمن حکم، به سنخیت و تناسب مجازات مورد حکم با شرایط و کیفیات مقرر در این ماده تصریح می کند. دادگاه نمی تواند به بیش از دو

نوع از مجازات های جایگزین حکم دهد.

انواع مجازاتهای جایگزین حبس کدامند؟

حال که دانستیم خرید حبس تعزیری اشتباه است بد نیست با انواع مجازات های جایگزین حبس بیشتر آشنا شویم.

دوره مراقبت، خدمات عمومی رایگان، جزای نقدی، جزای نقدی روزانه و محرومیت از حقوق اجتماعی از انواع مجازاتهای جایگزین حبس هستند.

منظور از دوره مراقبت جایگزین حبس چیست؟

حال که دانستیم خرید حبس تعزیری اشتباه است بد نیست با دوره مراقبت جایگزین حبس بیشتر آشنا شویم.

طبق ماده ۸۳ قانون مجازات مصوب ۱۳۹۲؛ دوره مراقبت دوره ای است که طی آن محکوم، به حکم دادگاه و تحت نظارت قاضی اجرای احکام به انجام یک یا چند مورد از دستورهای مندرج در تعویق مراقبتی به شرح ذیل محکوم می گردد:

الف- در جرائمی که مجازات قانونی آنها حداکثر سه ماه حبس است، تا شش ماه

ب- در جرائمی که مجازات قانونی آنها نود و یک روز تا شش ماه حبس است و جرائمی که نوع و میزان تعزیر آنها در قوانین موضوعه تعیین نشده است، شش ماه تا یک سال

پ- در جرائمی که مجازات قانونی آنها بیش از شش ماه تا یک سال است، یک تا دو سال

ت- در جرائم غیرعمدی که مجازات قانونی آنها بیش از یک سال است، دو تا چهار سال.

خدمات عمومی رایگان جایگزین حبس

حال که دانستیم خرید حبس تعزیری اشتباه است بد نیست با خدمات عمومی رایگان جایگزین حبس بیشتر آشنا شویم.

در خدمات عمومی رایگان که جایگزین حبس می شود به چند نکته توجه نمایید:

درصورتی که شاغل باشید ساعات ارائه خدمت عمومی، بیش از چهار ساعت و برای افراد غیرشاغل بیش از هشت ساعت در روز نیست.

هدف از این امر این است که ساعات ارائه خدمت در روز مانع امرار معاش متعارف محکوم نگردد.

در حکم به ارائه خدمت عمومی، همه ضوابط و مقررات قانونی مربوط به آن خدمت مانند شرایط کار زنان و نوجوانان، محافظت های فنی و بهداشتی

و ضوابط خاص کارهای سخت و زیان آور است باید رعایت شود.

دادگاه نمی تواند به بیش از یک خدمت عمومی حکم دهد. البته در صورت عدم رضایت محکوم، به انجام خدمات عمومی، مجازات اصلی مورد حکم واقع می شود.

تعلیق و تبدیل مجازات جایگزین نیز ممکن است. قاضی اجرای احکام می تواند بنا به وضع جسمانی و نیاز به خدمات پزشکی یا معذوریت های خانوادگی و

مانند آنها، انجام خدمات عمومی را به طور موقت و حداکثر تا سه ماه در طول دوره، تعلیق نماید یا تبدیل آن را به مجازات جایگزین دیگر به دادگاه صادرکننده حکم پیشنهاد دهد.

منظور از جزای نقدی روزانه چیست؟

طبق ماده ۸۵ قانون مجازات اسلامی۹۲؛ جزای نقدی روزانه عبارت است از یک هشتم تا یک چهارم درآمد روزانه محکوم که به شرح زیر مورد

حکم واقع می شود و با نظارت اجرای احکام وصول می گردد:

الف- جرائم موضوع بند (الف) ماده (۸۳) تا یکصد و هشتاد روز

ب- جرائم موضوع بند (ب) ماده (۸۳) یکصد و هشتاد تا سیصد و شصت روز

پ- جرائم موضوع بند (پ) ماده (۸۳) سیصد و شصت تا هفتصد و بیست روز

ت- جرائم موضوع بند (ت)ماده (۸۳) هفتصد و بیست تا هزار و چهارصد و چهل روز

محکوم موظف است در پایان هر ماه ظرف ده روز مجموع جزای نقدی روزانه آن ماه را پرداخت نماید.

منظور از محرومیت از حقوق اجتماعی چیست؟

حال که دانستیم خرید حبس تعزیری اشتباه است بد نیست با محرومیت از حقوق اجتماعی بیشتر آشنا شویم.

محرومیت از حقوق اجتماعی یک مجازات تبعی است و طبق ماده ۲۵ قانون مجازات ۹۲؛ محکومیت قطعی کیفری در جرائم عمدی، پس از اجرای

حکم یا شمول مرور زمان، در مدت زمان مقرر در این ماده محکوم را از حقوق اجتماعی به عنوان مجازات تبعی محروم می کند:

الف- هفت سال در محکومیت به مجازات های سالب حیات و حبس ابد از تاریخ توقف اجرای حکم اصلی

ب- سه سال در محکومیت به قطع عضو، قصاص عضو در صورتی که دیه جنایت وارد شده بیش از نصف دیه مجنیٌ علیه باشد، نفی بلد و حبس تا درجه چهار

پ- دو سال در محکومیت به شلاق حدی، قصاص عضو در صورتی که دیه جنایت وارد شده نصف دیه مجنیٌ علیه یا کمتر از آن باشد و حبس درجه پنج

در غیر موارد فوق، مراتب محکومیت در پیشینه کیفری محکوم درج می شود لکن در گواهی های صادره از مراجع ذیربط منعکس نمی گردد ،

مگر به درخواست مراجع قضایی برای تعیین یا بازنگری در مجازات

در مورد جرائم قابل گذشت در صورتی که پس از صدور حکم قطعی با گذشت شاکی یا مدعی خصوصی، اجرای مجازات موقوف شود اثر تبعی آن نیز رفع می شود.

همچنین طبق ماده ۲۶ قانون مجازات اسلامی؛ حقوق اجتماعی موضوع این قانون موارد ذیل است:

الف- داوطلب شدن در انتخابات ریاست جمهوری، مجلس خبرگان رهبری، مجلس شورای اسلامی و شوراهای اسلامی شهر و روستا

ب- عضویت در شورای نگهبان، مجمع تشخیص مصلحت نظام یا هیأت دولت و تصدی معاونت رئیس جمهور

پ- تصدی ریاست قوه قضاییه، دادستانی کل کشور، ریاست دیوان عالی کشور و ریاست دیوان عدالت اداری

ت- انتخاب شدن یا عضویت در انجمن ها، شوراها، احزاب و جمعیت ها به موجب قانون یا با رأی مردم

ث- عضویت در هیأت های منصفه و امناء و شوراهای حل اختلاف

ج- اشتغال به عنوان مدیر مسؤول یا سردبیر رسانه های گروهی

چ- استخدام و یا اشتغال در کلیه دستگاه های حکومتی اعم از قوای سه گانه و سازمان ها و شرکت های وابسته به آنها، صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، نیروهای

مسلح و سایر نهادهای تحت نظر رهبری، شهرداری ها و مؤسسات مأمور به خدمات عمومی و دستگاه های مستلزم تصریح یا ذکر نام برای شمول قانون بر آنها

ح- اشتغال به عنوان وکیل دادگستری و تصدی دفاتر ثبت اسناد رسمی و ازدواج و طلاق و دفتریاری

خ- انتخاب شدن به سمت قیم، امین، متولی، ناظر یا متصدی موقوفات عام

د- انتخاب شدن به سمت داوری یا کارشناسی در مراجع رسمی

ذ- استفاده از نشان های دولتی و عناوین افتخاری

ر- تأسیس، اداره یا عضویت در هیأت مدیره شرکت های دولتی، تعاونی و خصوصی یا ثبت نام تجارتی یا مؤسسه آموزشی، پژوهشی، فرهنگی و علمی

مستخدمان دستگاه های حکومتی در صورت محرومیت از حقوق اجتماعی، خواه به عنوان مجازات اصلی و خواه مجازات تکمیلی یا تبعی، حسب مورد در

مدت مقرر در حکم یا قانون، از خدمت منفصل می شوند.

هر کس به عنوان مجازات تبعی از حقوق اجتماعی محروم گردد پس از گذشت مواعد مقرر در ماده(۲۵) این قانون اعاده حیثیت می شود و آثار تبعی

محکومیت وی زائل می گردد مگر در مورد بندهای (الف)، (ب) و(پ) این ماده که از حقوق مزبور به طور دائمی محروم می شود.