مجازات جعل امضای چک

مجازات جعل امضای چک

در این مقاله قصد داریم تا به بررسی مجازات جعل امضای چک پرداخته و به طور کامل به تعریف جعل امضای چک و نحوه شکایت در این زمینه بپردازیم. ابتدا تعریفی از واژه جعل خواهیم داشت و در نهایت مجازاتی که قانونگذار برای جلوگیری از جعل امضای چک در نظر گرفته است را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

جعل در لغت به معنای «برگردانیدن، تقلب، دروغ، درآوردن، ساختگی، ازخود درآوردن و ساختن» است. جعل کردن در عمل به این معناست که نوشته، مهر یا سند را بسازید یا تغییر دهید که این تغییر یا ساختن به ضرر دیگران باشد و به جای نمونه اصلی آن به کار رود. دستکاری در شناسنامه و گذرنامه و …، ساخت اسکناس و ارزهای تقلبی را می توان از نمونه های مصداق جعل دانست.

جعل امضای چک به این معناست که فردی چک را به جای صاحب دسته چک امضا نموده و آن را به بانک تحویل دهد. جعل کردن از نظر حقوقی به عنوان جرایم علیه آسایش عمومی شناخته می شود زیرا جعل یک کار غیر واقعی را طوری نشان می دهد که واقعی به نظر برسد و به همین دلیل باعث از بین رفتن اعتماد مردم به یکدیگر و خدشه در آسایش عمومی محسوب می شود.

لازم به ذکر است که جرم جعل یکی از مصادیق جرم کلاهبرداری به شمار می رود. جعل چک و از جمله جعل امضای چک مانند جعل هر سند رسمی دیگری نیز از جرایم کلاهبرداری محسوب شده و مرتکب این کار مجرم شناخته می شود. به این ترتیب قانونگذار مجازاتی برای این مجرم در نظر گرفته است.

جرم جعل امضای چک

پیش از اینکه به مجازات جعل امضای چک بپردازیم ، بهتر است تا کمی درخصوص جرم جعل امضای چک صحبت کنیم. جعل امضای چک از زمان پیدایش چک و اسناد رخ میداده است و به دلیل حساسیت و اهمیت زیاد آن ، اشخاص اقدام به جعل کرده تا بتوانند برای رسیدن به اهداف خود از آن سوء استفاده کنند.

گفتیم که در جرم جعل امضای چک ، فرد به عنوان مجرم علیه آسایش عمومی شناسایی و معرفی می گردد زیرا این امر اعتماد عموم مردم را نسبت به اسناد عمومی و چک ها از بین برده و آسایش مردم را خدشه دار میکند. به همین دلیل قانونگذار این امر را بدون مجازات باقی نگذاشته است.

دلیل اصلی وقوع جرم جعل امضای چک این است که فرد جاعل قصد دارد فرد دیگری را به اشتباه انداخته و وی را گول بزند تا با ارائه چک جعلی ، مالی را در اختیار وی قرار دهد. پس چک و امضای شخص دیگری را جعل کرده تا از اعتبار او سوء استفاده کند.

اگرچه طبق قانون جدید صدور چک با الکترونیکی شدن چک و چک صیاد در کل وجود چک های جدید و لزوم ثبت آن در سامانه امکان جعل روی چک بسیار اندک خواهد شد. اما باید در نظر داشت چک های کاغذی و حتی چک های کاغذی قدیمی هنوز در بین مردم وجود دارد و امکان جعل در آن ها وجود دارد.

مصادیق جرم جعل امضای چک

قانونگذار هر نوع دستکاری در چک اعم از جعل مبلغ چک و جعل امضای چک را جرم تلقی کرده و جاعل را مشمول مجازات دانسته است.

در بیشتر موارد جاعل از آشنایان صاحب چک بوده و با جعل امضای چک درصدد سوء استفاده است. زمانی که این فرد چک را به بانک تحویل می دهد پس از شبیه سازی امضای چک جعلی بودن و آشنا بودن مجرم نیز آشکار خواهد شد.

اما در برخی موارد چک دزدی بوده و فرد مجرم با امضای متفاوت قصد نقد کردن آن را خواهد داشت. در این صورت پس از مغایرت امضای چک با امضای صاحب چک مشخص خواهد شد که فرد مجرم احتمالا چک را پیدا و یا سرقت کرده است.

مجازات جعل امضای چک چیست؟

پس از تعریف و معرفی جرم جعل چک نوبت آن رسیده که به بیان مجازات جعل امضای چک بپردازیم.

طبق ماده ۵۲۳ قانون مجازات اسلامی ، هرگونه ساختن سند و جعل امضا یا مهر دیگری و خراشیدن و تراشیدن ، یا تغییر در تاریخ سند از مصادیق جرم جعل بوده و جرم محسوب شده است. بنا به این ماده فردی که مرتکب جعل امضای چک می شود، علاوه بر جبران خسارت به فرد صاحب چک طبق قانون به ۶ ماه تا ۲ سال حبس و ۳ تا ۱۲ ملیون ریال جزای نقدی محکوم می گردد.

بدین ترتیب در صورتی که جاعل به جعل امضای چک اقدام می کند با توجه به تشخیص دادگاه به حبس مقرر و یا جزای نقدی محکوم خواهد شد .

راه هایی برای پیشگیری از جعل امضای چک

حال که با مجازات جعل امضای چک آشنا شدید ، بایستی بدانید چه راههای برای پیشگیری از جعل امضای چک وجود دارد؟ از آنجا که چک یک سند خصوصی محسوب میشود ، قانون به دارندگان دسته چک توصیه میکند که تا حد امکان آن را در دسترس دیگران قرار ندهند تا کسی از آن سوء استفاده نکند یا از قبل اقدام به امضا کردن چک بدون قرار دادن مبلغ در آن نکنند تا کسی با استفاده از این چک مبادرت به امر کلاهبرداری از دیگران ننماید.

همچنین به دارندگان چک توصیه می کند که خود با بی توجهی زمینه سوء استفاده دیگران را از چک خود فراهم نکنند تا درگیر مسائل قضایی بعدی این مشکل نشوند و تا حد ممکن در نگهداری مناسب دسته چک خود کوشا باشند تا مورد جعل دیگران قرار نگیرند .

همانطور که گفتیم چک از اسنادی است که در معرض و خطر جعل با مصادیق فراوان آن از جمله تغییر، اضافه کردن، مخدوش کردن، پاک کردن و موارد دیگر وجود دارد لازم است که نکاتی را رعایت کنید تا اینکه چک و سند تجاری شما از جعل در امان بماند.

۱ – اگر امضای شما امضایی ساده باشد اماکن جعل آن هم ساده است پس پیشنهاد می شود امضای شما آنقدر ساده نباشد که از آن سوء استفاده بشود و اگر امضا هم زیادی شلوغ باشد ممکن است کارمند بانک را به اشتباه بیندازد و تشخیص آن را مشکل کند لذا توصیه می شود که امضای پیچیده و شلوغ هم نباشد.

۲ – بخش های مهم چک را چسب بزنید. برای مثال قسمت مبلغ آن و تاریخ آن را پس از تکمیل کردن با چسب بپوشانید تا امکان سوء استفاده از آن نرود.

مراحل اثبات جرم جعل امضای چک

حال که با مجازات جعل امضای چک آشنا شدید ، بهتر است با مراحل اثبات جرم جعل امضای چک آشنا شوید. برای شکایت از جعل امضای چک ابتدا باید برای طرح شکایت کیفری به دادسرای محلی که جعل در آن صورت گرفته مراجعه و شکایت نامه تنظیم کنید، پس از آن چک جهت کارشناسی به کارشناسان خط نگاری ارجاع خواهد شد و جعلی بودن آن مشخص خواهد گردید.

شخصی که از آن شکایت میشود میتواند هرگونه اتهامی را انکار کند. لذا اثبات ادعا در خصوص جعل با شاکی است و فرد شاکی باید اثبات کند که ایشان جعل امضا کرده اند و کارشناسان قادر به مشخص کردن جاعل نیستند.

شکایت از جرم کیفری جعل امضای چک توسط وکیل

حال که با مجازات جعل امضای چک آشنا شدید ، بایستی بدانید برای شکایت از جرم کیفری جعل امضای چک چه باید کرد؟  اگر قصد شکایت کیفری از فردی به دلیل جعل امضای چک را داشته باشید، می‌توانید مراحل زیر را انجام دهید:

• به دلیل حساس بودن این جرم ، شما نیاز به وقت مشاوره حضوری با بهترین وکیل کیفری با سابقه تجربه در زمینه چک را دارید.
• پس از گرفتن وقت حضوری با وکیل، جزئیات پرونده را برای وکیل شرح داده و چنانچه مدارکی برای اثبات ادعای خود و یا دفاع از خود دارید به وکیل تحویل داده و وکالتنامه وکیل را امضاء می‌کنید.

مدارک لازم برای شکایت عبارت است از:

شناسنامه ، کارت ملی و ارائه سندی که جعل شده .

در این مرحله وکیل مراحل قانونی اثبات جرم جعل و یا دفاع از متهم را پیگیری می کند