1.5/5 - (2 امتیاز)

تفاوت لایحه و دادخواست

در این مقاله قصد داریم تا به تفاوت لایحه و دادخواست بپردازیم. موضوعی که شاید بسیاری از کسانی که با حقوق آشنایی ندارند این تفاوت را ندانند.

چنانچه شما نیز جزء افرادی هستید که نمی دانید تفاوت لایحه و دادخواست چیست با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید.

همان طور که در مقاله « لایحه چیست » گفتیم، لایحه پرکاربردترین اصطلاح حقوقی است. اگر شما نیز جمله افرادی هستید که سر و کارتان به دادگاه و مجتمع قضایی افتاده به احتمال زیاد واژه لایحه به گوشتان خورده است.

علاوه بر این اصطلاحات دیگری مانند دادخواست، شکواییه نیز بارها به گوشمان خورده است. اما آیا تعریف دقیق و یا تفسیر درستی از این واژه ها داریم؟

نکته مهم تری که باید به آن توجه کنیم دو نوع دعوی کیفری و حقوقی است که این واژه ها با آن ها مرتبط هستند بنابراین بهتر است کمی در این مورد بدانیم.

رابطه لایحه و دادخواست و شکواییه با دعاوی حقوقی و کیفری

پیش از اینکه به تفاوت لایحه و دادخواست و شکواییه بپردازیم بهتر است به موضوع مهم تری اشاره کنیم. بسیاری از افرادی که برای نخستین بار به محاکم قضایی مراجعه می کنند نمی دانند شکایت آنها جنبه حقوقی دارد یا کیفری .

در دعوی حقوقی کافی است مرتکب عمل، حقوق مالباخته را بپردازد. در این صورت دادگاه برای او مجازاتی در نظر نمی گیرد. اما دعوی کیفری دعوایی است که قانونگذار برای هر جرمش مجازات خاص در نظر گرفته است.

بنابراین دو نوع مجازات دارد؛ مجازات اول احقاق حقوق شاکی، مجازات دوم که به جنبه عمومی جرم معروف است، ممکن است مجازات حبس یا جزای نقدی یا هر دو باشد.

برای دعاوی حقوقی بایستی دادخواست و برای دعاوی کیفری شکواییه تنظیم گردد.

تعریف دادخواست و تفاوت آن با شکواییه

پیش از اینکه به تفاوت لایحه و دادخواست بپردازیم ، بهتر است تا با مفهوم دادخواست بیشتر آشنا شویم. دادخواست به متن تنظیمی و تسلیمی به مرجع قضایی علیه اشخاص حقیقی یا حقوقی اطلاق می شود.

هرگاه فردی بخواهد علیه کسی در دادگاه اقامه دعوی نماید آن را در اوراق چاپی مخصوص بنام « برگه دادخواست » درج و به مرجع قضایی تسلیم می نماید. به متن مورد نظر دادخواست می گویند.

به عبارت دیگر دادخواست بیان ادعا نزد مراجع قضایی در اوراق مخصوص است. برگ دادخواست را از مجتمع‌های قضایی واقع در تمامی مناطق می‌توان تهیه کرد.

دادخواست باید حتما در برگه های مخصوص باشد. هر برگ دادخواستی که از مراجع قضایی تهیه می‌شود دارای شماره سریال مخصوص به خود است. بنابراین نمی‌توان هر برگی که تنها مشخصات شبیه به برگه ‌های دادخواسـت را دارد، پر کرد.

پیش از اینکه به تفاوت لایحه و دادخواست بپردازیم ، بهتر است بدانیم که شکواییه چیست ؟

با اینکه برای شکایت حقوقی فرم های چاپی به نام دادخواست در نظر گرفته شده اما در شکایت کیفری لزوماً نیازی به فرم های مخصوص نیست و می توان شکایت خود را بر روی هر کاغذی نگارش کرد و به مرجع قضایی تسلیم نمود.

شکایت کیفری نیازی به وکیل ندارد و برای رسیدگی ابتدا باید به دادسرا و کلانتری مراجعه نمود. بعد از انجام شدن تحقیقات در کلانتری و دادسرا، پرونده به دادگاه فرستاده می‌شود.

به رغم اینکه در دعاوی حقوقی با ارزش بالاتر از یک میلیون تومان باید وکیل اختیار نمود اما شکایت‌های کیفری را بدون استفاده از وکیل هم می‌توان در دادگستری مطرح کرد.

با شکایت شاکی، دادسرا موظف به رسیدگی می‌شود و نمی‌تواند از رسیدگی به آن امتناع ورزد. برای طرح شکایت، شاکی باید به دادسرایی مراجعه کند که جرم در حوزه آن رخ داده است.

بنابراین اگر جرم در مشهد اتفاق افتاده است، نمی‌توانید در تهران طرح شکایت کنید. گام اول، تنظیم شکواییه و امضای آن و تقدیم آن به دادسرا است.

پیش از اینکه به تفاوت لایحه و دادخواست بپردازیم ، بهتر است بدانیم که لایحه چیست ؟ لایحه متنی است که طرفین یک دعوی، به هنگام احقاق حق و یا دفاع از خود، آن را به دادگاه ارائه می نمایند. وقتی از دادگاه و یا شکایت صحبت می شود منظور از لایحه همان لایحه قضایی است.

به این لایحه در غالب موارد لایحه دفاعیه اطلاق می شود. با این وجود لایحه فقط مربوط به شکایت یا دفاع نیست. می توان آن را هر متنی دانست که در قالب درخواست یا نامه و یا توضیحات به مراجع قضایی تسلیم می شود.

در هنگام تنظیم یک لایحه، باید دو نکته را مد نظر قرار داد:

– لایحه متن تخصصی است که نیازمند تخصص و تجربه کافی بوده و معمولاً وکلا یا قضات از عهده چنین کاری بر می آیند.

– در نگارش لایحه، داشتن قلم شیوا و تجربه و مهارت کافی یک شرط اساسی است.

بنابراین یک نویسنده توانا لزوماً نمی تواند یک لایحه خوب تنظیم کند زیرا به مسائل پیچیده حقوقی و قضایی تسلط ندارد.

از طرفی یک وکیل هم ممکن است در مواردی نتواند یک لایحه تأثیرگذار را تنظیم نماید. چرا که ممکن است یا برای تنظیم لایحه وقت کافی اختصاص نداده و از جزییات پرونده بی اطلاع باشد.

حتی در مواردی به فنون نگارش تسلط کافی ندارد و یا هنوز تبحر لازم را پیدا نکرده است. کسانی که نیازمند تنظیم لایحه هستند باید مراقب باشند که این وظیفه را به وکلای متخصص و با تجربه واگذار نمایند.