تفاوت اعسار و ورشکستگی چیست

تفاوت اعسار و ورشکستگی

در این مقاله قصد داریم تا درباره تفاوت اعسار و ورشکستگی اطلاعات جامع و کاملی را به شما عزیزان ارائه دهیم. در مقاله « اعسار » به تفصیل به مفهوم این کلمه پرداختیم و مبانی حقوقی مربوط به آن را بیان کردیم.

همچنین در مقاله « ورشکستگی » در سایت ثبت شرکت نیز به تفصیل به تعریف ورشکستگی و قوانین مربوط به آن پرداختیم. اما بسیاری از افراد نمیدانند که تفاوت اعسار و ورشکستگی چیست. چنانچه شما هم جزء این دسته از افراد هستید با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید.

تعریف اعسار و ورشکستگی

پیش از اینکه به بیان تفاوت اعسار و ورشکستگی بردازیم لازم است تا تعریف مختصری از هر یک از این دو واژه داشته باشیم.

هر دو واژه به معنای ایجاد وضعیتی است که در آن شخص توانایی پرداخت بدهی مالی خود را ندارد. در این وضعیت باید اعسار یا ورشکستگی خود را اعلام نماید. در عین حال لازم است بدانیم چه زمانی شخص درخواست اعسار می‌دهد و چه زمانی اعلام ورشکستگی می‌کند.

با توجه به اینکه اعلام ورشکستگی و دادخواست اعسار می‌تواند در برخی از موارد از جلب و سایر مجازات‌ جلوگیری نماید، لازم است در زمان مقتضی نسبت به آن اقدام نمایید.

ورشکستگی چیست ؟

در صورتی که تاجر یا شرکت تجاری نتوانند بدهی های خود را بپردازند بر اساس قانون باید اعلام ورشکستگی نمایند. قانون تجارت نیز ورشکستگی را این گونه تعریف می‌نماید:

«ورشکستگی تاجر یا شرکت تجاری در نتیجه توقف از تادیه وجوهی که بر عهده اوست حاصل می شود.»

ورشکستگی دارای شرایط قانونی است و تاجر یا شرکت تجاری ورشکسته باید بر اساس آن عمل نماید. اولین قدم در ورشکستگی اعلام آن به مرجع قضایی است که بر این اساس به امور مالی و بدهی‌های او رسیدگی شود.

اعسار چیست؟

اصطلاح دیگری که در حقوق و مباحث مالی مطرح می‌شود، اعسار است. این مفهوم نیز به معنای وضعیتی است که شخص توان پرداخت بدهی خود را ندارد. در این حالت به این شخص اصلاحا معسر گفته می‌شود.

این در حالی است که اعسار در انواع دعاوی مالی و خانواده و…، مطرح می‌شود و مخصوص اشخاص غیر تجاری است. برای مثال یک شرکت نمی‌تواند درخواست اعسار بدهد ولی شخصی که توانایی پرداخت مهریه را ندارد می‌تواند دادخواست اعسار از پرداخت مهریه بدهد.

به گفته وکیل حقوقی قانون اجرای محکومیت‌های مالی، معسر را این گونه تعریف می‌کند:

«مُعسر کسی است که به دلیل نداشتن مالی به جز مستثنیات دین، قادر به تادیه دیون خود نباشد.»

در این ماده منظور از مستثنیات دین مواردی است که بر اساس قانون امکان وصول طلب از آن‌ها وجود نداشته باشد.

موارد مستثنیات دین در قانون

قانون نحوه محکومیت‌ها مالی، مستثنیات دین را مشخص نموده است که به شرح زیر است:

• منزل مسکونی که عرفا در شان محکوم علیه در حالت اعسار او باشد.
• اثاثیه مورد نیاز زندگی که برای رفع حوائج ضروری محکوم علیه و افراد تحت تکفل وی لازم است.
• آذوقه موجود به قدر احتیاج محکوم علیه و افراد تحت تکفل وی برای مدتی که عرفا آذوقه ذخیره می‌شود.
• کتب و ابزار علمی و تحقیقاتی برای اهل علم و تحقیق متناسب با شان آن‌ها
• وسایل و ابزار کار کسبه، پیشه‌وران، کشاورزان و سایر اشخاص که برای امرار معاش ضروری آنها و افراد تحت تکفلشان لازم است.
• تلفن مورد نیاز مدیون
• مبلغی که در ضمن عقد اجاره به موجر پرداخت می‌شود. (مشروط بر اینکه پرداخت اجاره ‌بها بدون آن موجب عسر و حرج گردد و عین مستأجره مورد نیاز مدیون بوده و بالاتر از شان او نباشد.)

تفاوت اعسار و ورشکستگی

این دو مفهوم حقوقی با وجود اینکه یک معنا دارند ولی نمی‌تواند به جای یکدیگر به کار روند، چرا که ماهیت و شرایط متفاوتی دارند. از جمله تفاوت‌های آن‌ها می‌توان موارد زیر را بیان کرد:

اعسار در قانون مدنی و قانون اجرای محکومیت‌های مالی مطرح، در حالی که ورشکستگی در قانون تجارت بیان شده است.

اعسار در دعاوی غیر تجاری اعم از مالی و خانواده کاربرد دارد ولی ورشکستگی مختص اشخاص تجاری یعنی تجار و شرکت‌های تجاری است.

اعسار وضعیتی است که بین طرفین دعوا اعتبار دارد. در حالی که تاثیر ورشکستگی بر تمام کسانی که از ورشکسته شکایت هم نکرده باشند، وجود دارد.

معسر می‌تواند اختیار اداره و تصرف در اموال خود را دارد در حالی که ورشکسته طبق قانون نمی‌تواند در اموال خود تصرف کند.

برای اثبات اعسار، شاهد باید به این وضعیت شهادت دهد ولی در مورد ورشکستگی بر اساس نظر کارشناس رسمی دادگستری صورت می‌گیرد.