ثبت اظهارنامه قضایی

راهنمای ثبت اظهارنامه قضایی ( ثبت اظهارنامه الکترونیکی )

در این مقاله قصد داریم تا درباره نحوه ثبت اظهارنامه قضایی یا همان ثبت اظهارنامه الکترونیکی اطلاعات جامع و کاملی را به شما عزیزان ارائه دهیم.

بر اساس ماده 156 قانون آیین دادرسی مدنی ، هرکس می تواند قبل از تقدیم دادخواست ، حق خود را به وسیله اظهارنامه قضایی از دیگری مطالبه نماید.

بر این اساس ، در مواقع بروز اختلاف حقوقی میان دو شخص ، می تواند در مواردی قبل از تقدیم دادخواست برای ثبت اظهارنامه قضایی ( ثبت اظهارنامه الکترونیکی ) اقدام نماید .

امروزه ثبت اظهارنامه قضایی ( ثبت اظهارنامه الکترونیکی ) از طریق فرم مخصوص اظهارنامه و مراجعه حضوری به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی به عمل می آید .

البته سابقا امکان ثبت اظهارنامه قضایی ( ثبت اظهارنامه الکترونیکی ) از طریق سامانه ثنا فراهم شده بود که در حال حاضر دیگر این امر امکان پذیر نبوده و برای ثبت اظهارنامه ها باید به صورت حضوری به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرد .

لازم به ذکر است که برخلاف ثبت اظهارنامه قضایی ( ثبت اظهارنامه الکترونیکی ) که از طریق سامانه ثنا فراهم نیست امکان دریافت این اظهارنامه ها از طریق این سامانه فراهم شده است .

به همین دلیل ، اطلاع از نحوه ثبت اظهارنامه و نحوه دریافت اظهارنامه الکترونیکی قضایی موضوع مهمی است . در این مقاله به توضیحات کاملی در خصوص نحوه ثبت اظهارنامه قضایی ( ثبت اظهارنامه الکترونیکی ) می پردازیم .

 ثبت اظهارنامه قضایی ( ثبت اظهارنامه الکترونیکی )

در گذشته ، ارسال اظهارنامه از طریق فرمی به عمل می آمد که از طریق مراجع قضایی در اختیار افراد قرار می گرفت .

امروزه برای ثبت اظهارنامه قضایی ( ثبت اظهارنامه الکترونیکی ) نیازی به مراجعه به مراجع قضایی نبوده و می توان با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ، اظهارنامه های قضایی مورد نظر را تنظیم و ارسال کرد .

لازم به ذکر است که تنها برای ثبت و ارسال اظهارنامه ها باید به صورت حضوری به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرد . پیگیری و ارسال پاسخ به اظهارنامه از طریق الکترونیکی انجام می شود . برای ثبت اظهارنامه حقوقی ، باید به روش ذیل عمل نمود :

فرد با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی اطلاعات خود را در اختیار مسئول دفتر قرار می دهد و او با تنظیم الکترونیکی اظهارنامه ، یک کد پیگیری به متقاضی می دهد تا در مراحل بعدی از طریق این کد ، بتوان اظهارنامه ارسالی را پیگیری کرد .

از آنجا که مراجعات به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی بسیار زیاد بوده و باعث هرج و مرج و اتلاف وقت مراجعان خواهد شد ، به کسانی که می خواهند برای ثبت و ارسال اظهارنامه های قضایی به این دفاتر مراجعه کنند ، توصیه می شود که با استفاده از سامانه اقدام به نوبت گیری نموده و در زمان مقرر مراجعه نمایند.

مراحل دریافت اظهارنامه قضایی

در یک بازه زمانی کوتاه امکان ثبت اظهارنامه قضایی ( ثبت اظهارنامه الکترونیکی ) از طریق سامانه خدمات الکترونیک قضایی ( سامانه ثنا ) فراهم شده بود اما دیگر این امکان فراهم نیست .

همانطور که گفته شد برای ثبت اظهارنامه قضایی ( ثبت اظهارنامه الکترونیکی ) باید به صورت حضوری به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرد اما سوالی که در اینجا مطرح می شود آن است که مخاطب اظهارنامه برای دریافت اظهارنامه قضایی باید از چه طریقی اقدام کند ؟

در پاسخ به این سوال باید گفت که برخلاف ثبت اظهارنامه قضایی ( ثبت اظهارنامه الکترونیکی ) ، برای دریافت اظهارنامه نیازی به مراجعه حضوری وجود ندارد و اظهارنامه های قضایی به صورت ابلاغیه در صفحه کاربری اشخاص در سامانه ثنا بارگزاری می شود .

در واقع برای مخاطب اظهارنامه یک پیامک ارسال شده و از این طریق اطلاع پیدا می کند که یک اظهارنامه بر روی صفحه کاربری او و در قسمت ابلاغیه ها در سامانه ثنا بارگزاری شده است .

لازم به ذکر است که مخاطب اظهارنامه در صورتی که بخواهد پاسخی در جواب اظهارنامه ارسال کند باید به صورت حضوری به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه نماید .

موارد مهم ثبت اظهارنامه قضایی ( ثبت اظهارنامه الکترونیکی )

در مواردی به موجب قوانین مختلف، ارسال اظهارنامه پیش‌بینی و اثبات ادعا و احراز حقیقت به ابلاغ اظهارنامه موکول شده است که مهمترین آنها به شرح زیر است؛

1- در دعوا‌ی رفع تصرف عدوانی. ماده ۱۷۱ قانون آیین دادرسی مدنی می‌گوید: سرایدار، خادم، كارگر و به‌طور كلی هر امین دیگری، چنانچه پس از 10 روز از تاریخ ابلاغ اظهارنامه مالک یا ماذون از طرف مالک یا كسی كه حق مطالبه دارد، مبنی بر مطالبه مال امانی، از آن رفع تصرف نکند، متصرف عدوانی محسوب می‌شود.

2- وقتی موجر از تحویل مورد اجاره امتناع کند، مستأجر مکلف است با ارسال اظهارنامه از مالک، تحویل مورد اجاره را تقاضا کند. (ماده 13 قانون روابط موجر و مستأجر 1356)

3- مطالبه بدهی مالکان آپارتمان‌ها از طریق اظهارنامه و سپس عملیات اجرایی برای وصول آن بر اساس اظهارنامه ابلاغ‌شده به مالک مستنکف از تأدیه هزینه‌های مشترک. (تبصره 2 ماده 10 مکرر قانون تملک آپارتمان‌ها)

4- اثبات تأخیر در پرداخت اجاره‌‌ بها یا اجرت المثل املاک برای اقامه دعوا‌ی تخلیه. ( بند 9 ماد ه 14 قانون روابط موجر و مستأجر 1356 )

5- درخواست محکوم له مبنی بر انحلال شرکت تضامنی به منظور وصول محکوم‌به از محل سهم‌الشرکه محکوم‌علیه در شرکت. ( ماده 129 قانون تجارت)

در موارد دیگر نیز ارسال اظهارنامه یکی از وسایل مطالبه حق است که به سهولت قابل اثبات است؛ بی‌آنکه سایر وسایل منتفی باشد.

مانند مطالبه خسارت موضوع ماده 522 قانون آیین دادرسی مدنی که می‌گوید:

در دعاویی كه موضوع آن دین و از نوع وجه رایج بوده و با مطالبه داین و تمكن مدیون، مدیون امتناع از پرداخت کرده است، در صورت تغییر فاحش شاخص قیمت سالانه از زمان سررسید تا هنگام پرداخت و پس از مطالبه طلبكار، دادگاه با رعایت تناسب تغییر شاخص سالانه كه توسط بانك مركزی جمهوری اسلامی ایران تعیین می‌شود، محاسبه و مورد حكم قرار خواهد داد؛ مگر اینكه طرفین به نحو دیگری مصالحه کنند.

در مواردی نیز اظهارکننده به منظور گرفتن اقرار و به دست آوردن دلیل، اقدام به فرستادن اظهارنامه می‌کند.

باید توجه داشت که فرستادن اظهارنامه جز در موارد مزبور و موارد مشابه، به‌ویژه اگر با دوراندیشی و تعمق انجام نشده باشد و پیش از احاطه کامل به امور موضوعی و حکمی مربوط به اختلاف موجود انجام شود، معمولا مشکلاتی را برای اظهارکننده به وجود می‌آورد.

از سوی دیگر پاسخ به اظهارنامه نیز الزامی نخواهد بود و در هر حال باید با رعایت تمام جوانب انجام شود.

باید دانست که مطالب مندرج در اظهارنامه چه به عنوان اظهار و چه به عنوان پاسخ باشد، اگر متضمن امری به ضرر اظهارکننده و به نفع مخاطب باشد، با رعایت سایر شرایط، اقرار و در صورتی که متضمن امری به نفع اظهارکننده و به ضرر مخاطب باشد، صرف ادعا محسوب می‌شود.

اظهارنامه بصورت کاغذی و در فرم های چاپی مخصوص دیگر کاربردی ندارند و بصورت الکترونیک می باشند.

روش های ثبت اظهارنامه قضایی ( ثبت اظهارنامه الکترونیکی )

در حال حاضر ، ثبت اظهارنامه قضایی ( ثبت اظهارنامه الکترونیکی ) ، پاسخ به اظهارنامه و یا پیگیری اظهارنامه تنها به روش الکترونیکی یا اینترنتی امکانپذیر است . ثبت اظهارنامه الکترونیکی یا پاسخ به اظهارنامه قضایی از دو روش امکانپذیر می باشد .

روش اول ، سامانه خدمات الکترونیک قضایی است . در این حالت ، هر شخصی می تواند با مراجعه به سامانه خدمات الکترونیک قضایی ، اطلاعات مربوطه را تکمیل نماید و پس از ثبت نام اولیه ، یک کد رهگیری دریافت می کند . در ادامه ، باید به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرد .

در حالت دوم ، شخص از همان ابتدا با به همراه داشتن مدارک مورد نیاز ، به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه می نماید و مسئول دفتر ، پس از وارد کردن اطلاعات اولیه ، اظهارنامه را نیز ثبت می کند و یک کد رهگیری تحویل فرد می دهد . این کد رهگیری ، برای پیگیری اظهارنامه بصورت الکترونیکی لازم و ضروری است ؛ لذا یک نسخه از اظهارنامه چاپ شده و به همراه کد رهگیری تحویل فرد می شود .

هر شخص می تواند از طریق درگاه خدمات الکترونیک قضایی و با وارد نمودن کد رهگیری اظهارنامه ، از وضعیت مربوط به اظهارنامه قضایی خود اطلاع پیدا کند . همچنین ، برای پاسخ الکترونیکی به اظهارنامه نیز خوانده می تواند با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی اقدام نماید .